Beer aging, rijping en smaakevolutie

Word je ziek van drinken van bier dat een jaar over datum is?

Wij krijgen deze vraag regelmatig tijdens een bierproeverij. De verplichte datum op het flesje is niet meer dan een richtlijn (bier mag zelfs nog verkocht worden na overschrijden van houdbaarheidsdatum). Het is vooral een garantie vanuit de producent dat de smaak tot die datum nog is zoals die bedoeld was tijdens het brouwen. Sommige bieren worden zelfs beter met de tijd en kunnen dus langer worden bewaard. Hierbij een uitleg over beer aging, rijping en smaakevolutie.
Niet de gezondheid komt in gevaar bij het drinken van sommige overjaarse bieren, maar wel de smaak. Een aantal processen in het bier kunnen de zuurtegraad van het bier doen stijgen en daardoor de smaak veranderen en het aroma kapot maken. Als je bier dat een jaar over datum is nog goed smaakt, is er zeker geen probleem voor je gezondheid.

Vuistregels

Twee vuistregels die het verder makkelijk maken:
– Hoe hoger het alcoholpercentage, hoe minder erg het is als bier over de datum heen is.
– Hoe donkerder het bier, hoe minder erg het is als het bier over de datum heen is.

Bier bewaren (beer aging)

Bier is een natuurproduct en daarom is de houdbaarheid niet onbeperkt. Bewaar bier altijd op een koele donkere plek. Een donkere kast of een kelder zijn ideale opbergplaatsen. De inwerking van zonlicht kan oxidatie bewerkstelligen (Lichtsmaak, ‘sunstruck’, van bier), waardoor het bier troebel kan worden en van smaak veranderen. Het is niet voor niets dat brouwers op een uitzondering na hun bieren afvullen in een donkerbruine of een donkergroene fles.

Pilseners en laag alcoholische bieren kunnen onder bovenstaande condities moeiteloos zes tot negen maanden goed blijven. De overige bieren kunnen het best binnen een tijdsbestek van 12 maanden worden gedronken. Uitzonderingen hierop vormen bier met nog gist in de fles, die een houdbaarheid kunnen hebben van 12 maanden tot zelfs meer dan 10 jaren, afhankelijk van de bewaaromstandigheden. Flessen met kroonkurk kun je het beste rechtop staand bewaren. Flessen met een kurk bewaar je, net als flessen wijn, het best liggend, om uitdroging van de kurk tegen te gaan. Bier met nagisting op de fles enige dagen voor het drinken rechtop wegzetten.

Smaakevolutie

Het blijft lastig te voorspellen hoe een bier na een jaar, of nog langer, zal smaken. Het beste kun je elk jaar een bewaard bier ten opzichte van het ‘verse’ bier drinken, om zo voor jezelf te beslissen wat de optimale leeftijd is en welke de voorkeur geniet. Bovendien train je jezelf dan in het herkennen van de smaakveroudering.
Na een jaar zijn de meeste gistcellen dood, zodat dan de zoetheid van bier niet meer verder verandert. Laagalcoholische bieren moeten binnen een jaar opgedronken worden. Daarna gaan bij deze bieren de eiwitten uitvlokken en krijgen ze een weeïge smaak.
Hoogalcoholische bieren, vooral die met veel hop, ontwikkelen zich in de richting van sherry of port na een bewaartijd van enige jaren. Scherpe hopsmaken en sterke geuren (zelfs die van zwavel) kunnen na een jaar ook verdwijnen.

Wil je dus een bier proeven zoals een brouwer het bedoeld heeft, proef het vóór de tht datum is bereikt. Maar zeker ook daarna is een bier nog erg mooi te bewaren en kan zelfs verbeteren. En is het ècht niet lekker meer, dan kun je er altijd nog een eisbock van maken.

Houdbaarheid Trappistenbieren

Beer aging, oftewel het bewaren, rijpen en evolueren van bieren, wordt steeds populairder bij de bierliefhebbers. Trappistenbieren zijn daar een goed voorbeeld van. Wil je graag weten hoe oud jouw Trappistenbier is? Wij somden het op in dit artikel.